Intel son dönemde yaptığı iş birlikleri ve devlet destekleri ile gündemden düşmüyor. Özellikle NVIDIA ile yapılan anlaşma piyasalarda büyük bir sürpriz etkisi yarattı. Yatırımcıların beklemediği bu ortaklık Intel için önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Ancak tartışmalar bununla sınırlı değil çünkü Intel’in eski yönetim kurulu üyeleri yeni bir öneri ile gündeme geldi. Onlara göre şirket halka açık yapısından ayrılmalı ve özel şirkete dönüşmeli. Bu öneri yalnızca finansal değil aynı zamanda teknolojik ve stratejik boyutlarıyla da dikkat çekiyor.
Eski yönetim kurulu üyeleri Intel’in sürekli olarak yatırımcılara finansal hedefler sunma baskısından kurtulması gerektiğini düşünüyor. Bunun yerine ürün odaklı bir stratejiye yönelmenin daha faydalı olacağı vurgulanıyor. ABD öncülüğünde bir konsorsiyumun Intel’in hisselerini satın alması ve şirketin ikiye ayrılması öneriliyor. Bu ayrım tasarım ile üretim taraflarını net şekilde ayırmayı hedefliyor. Böylece Intel hem küresel pazarda rekabetçi kalabilir hem de devlet desteklerinden daha fazla yararlanabilir.
Tasarım ve üretim ayrılığı öne çıkıyor
Intel’in üretim tarafının bağımsız hale gelmesi özellikle ulusal güvenlik açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bugün dünya genelinde yarı iletken üretiminin büyük kısmı TSMC’ye bağlı durumda. Bu durum hem ABD için hem de batıdaki diğer teknoloji firmaları için stratejik bir risk oluşturuyor. Intel’in bağımsız bir üretim şirketi kurması bu riskin azaltılmasına yardımcı olabilir. Ayrıca ABD hükümetinin bu sürece destek vermesi bekleniyor çünkü kritik teknolojilerde dışa bağımlılık azaltılmak isteniyor.
Bu ayrımın bir diğer boyutu ise rekabet ortamı. Büyük teknoloji firmaları üretim için TSMC’ye mecbur kalıyor ve farklı seçeneklere sahip değiller. Intel’in yeni bir üretim kolu açması sektördeki dengeyi değiştirebilir. Böyle bir senaryo yalnızca şirket için değil aynı zamanda tüm ekosistem için yeni fırsatlar doğurabilir. ABD yönetiminin de bu fikre sıcak bakması bekleniyor. Dolayısıyla Intel’in geleceği yalnızca şirket içi kararlarla değil küresel politikalarla da şekilleniyor.
Yetenek çekme konusunda avantaj
Intel son yıllarda yapay zekâ alanında ciddi bir beyin göçü yaşıyor. Rakip firmalar özellikle AI mühendislerini yüksek maaşlar ve esnek imkanlarla kendilerine çekiyor. Özel şirkete dönüşmek Intel’e bu konuda avantaj sağlayabilir çünkü halka açık şirketlerde görülen katı bütçe sınırları ortadan kalkar. Özel bir yapıda Intel mühendislerine daha cazip teklifler sunabilir. Bu da hem mevcut kadronun korunmasına hem de yeni yeteneklerin kazanılmasına olanak tanır.
Özellikle yapay zekâ ve ileri teknoloji projelerinde nitelikli insan gücü en kritik unsur olarak öne çıkıyor. Intel’in bu dönüşümü yapması halinde 2028’e kadar çok daha güçlü bir pozisyona gelebileceği öngörülüyor. Bu süreç yalnızca şirketin kazancını artırmaz aynı zamanda Amerikan vergi mükelleflerine de yüz milyarlarca dolar getiri sağlayabilir. Ulusal güvenlik ve ekonomik kazanç açısından bu adım oldukça cazip görünüyor. Yine de bu tür bir değişimin ciddi maliyetler doğuracağı unutulmamalı.
Süreç zorluklarla dolu
Halka açık bir devin özel şirkete dönüşmesi kolay bir iş değil. Tüm hisselerin satın alınması devasa bir mali yük anlamına geliyor. Ayrıca yatırımcıların çıkarlarının korunması da büyük bir tartışma yaratabilir. Intel’in bu yola girmesi halinde ciddi bürokratik engellerle de karşılaşacağı düşünülüyor. Ancak eski yönetim kurulu üyeleri bu risklere rağmen yeni bir stratejiye ihtiyaç olduğunu savunuyor. Onlara göre mevcut tablo Intel’in gelecekte büyümesi için yeterli değil.
NVIDIA ile yapılan ortaklık Intel’e büyük bir fırsat sunmuş durumda. Ancak bu fırsatın gerçek bir dönüşüme yol açması için radikal adımlar gerekiyor. Şirketin hem finansal hem de teknolojik olarak yeniden yapılanması uzun vadede daha sağlam bir temel oluşturabilir. Bu nedenle Intel’in önümüzdeki dönemde atacağı adımlar teknoloji dünyasının en çok takip edilen gelişmeleri arasında olacak. Eğer önerilen dönüşüm gerçekleşirse hem ABD için hem de küresel pazar için büyük değişikliklerin kapısı aralanabilir.